Vlastima u BiH treba prepustiti da se same dogovaraju, bez miješanja stranaca, jedna je od ključnih poruka koju je tokom svoje dvodnevne posjete BiH poslao mađarski premijer Viktor Orban.
Orban se sa svojom delegacijom prvo u četvrtak sastao s visokim funkcionerima u Sarajevu.
Potom su doputovali u Banjaluku gdje su, nakon sastanaka s najvišim zvaničnicima Srpske, ostatak vremena proveli u opuštenom druženju s predsjednikom Miloradom Dodikom i pojedinim visokim funkcionerima.
Orban je po dolasku u Sarajevo i Banjaluku poslao nekoliko ključnih poruka od toga kako je BiH odavno trebala da bude u EU, do toga kako se protivi bilo kakvim sankcijama.
– Mi ne podržavamo nikakve sankcije, niti ćemo. Generalno. I na kraju, smatramo da iz ovog dijela Evrope treba da se povuku međunarodni igrači, da se političke i druge odluke donose od strane naroda koji ovdje žive – poručio je mađarski premijer, koji je obećao bolju saradnju Budimpešte i BiH na polju ekonomije i privrede.
Politički analitičar Velizar Antić ističe da su sve poruke koje je Orban izgovorio prilikom posjete BiH i Republici Srpskoj bile u skladu s politikom koja ga odlikuje i sa kojom je prepoznatljiv.
– On se zalaže za Evropsku uniju jakih nacionalnih država i sa što manje birokratije u Briselu. Zbog te svoje politike Orban nije neko na koga administracija u Briselu gleda sa simpatijama. Štaviše, on je u potpunosti protiv projekta EU koji se promoviše u Briselu, gdje bi se snaga nacionalnih država podredila Uniji. Tako su i njegove izjave o neuplitanju stranaca u unutrašnje odnose u BiH, kao i protivljenje sankcijama, potpuno u skladu s politikom koju on vodi u spoljnoj politici – ističe Antić.
Dodaje da su se više puta iz Evropske unije uplitali i kritikovali rješenja koja je Orban preduzimao u Mađarskoj, a često se nalazio i pod sankcijama ili prijetnjom sankcijama iz EU.
On ističe da je Mađarska značajna regionalna država i ispoljava interesovanje za ovaj region.
– Interes Mađarske da ovaj region uđe u Uniju je sasvim sigurno veći nego što je to interes nekih država koje nisu u našem komšiluku. Tako da je potrebno iskoristiti tu činjenicu što imamo jednu državu u susjedstvu koja će biti velika podrška u pristupanju EU – navodi Antić.
Po ovom pitanju su nam se, kako dodaje, interesi podudarili i potrebno je tu činjenicu iskoristiti da održavamo dobre odnose s Mađarskom.
Antić smatra da je Orbanova posjeta mnogo značajnija Republici Srpskoj nego Bosni i Hercegovini.
Prema njegovim riječima, rijetko koji političar iz EU će pored posjete Sarajevu doći i u Banjaluku i tu se zadržati dva dana.
– Dakle, jasna je poruka da Mađarska priznaje i prepoznaje Republiku Srpsku kao nekoga s kim treba razgovarati i ko je značajan nivo vlasti u Bosni i Hercegovini. Takođe, i Viktor Orban je, kao i Milorad Dodik, neko ko se nalazi pod određenom vrstom sankcija, pa se i po tom pitanju interesi vlasti u RS i Mađarske preklapaju – zaključuje Antić.
Profesor geopolitike i međunarodnih odnosa, Srđan Perišić, ističe da je ovo, prije svega, bila posjeta Republici Srpskoj, što je veoma značajno za predstavnike Srpske i njene građane.
Srđan PerišićIstiče da je Mađarska jedan od bitnih faktora kako na ekonomskom, tako i na diplomatskom polju.
– Kada dođe mađarski premijer u posjetu i zadrži se dva dana, to govori da Srpska ima čvrstog saveznika unutar EU. Mađarska je jedna od zaštitnika Srpske, što ni Banjaluka ni Budimpešta ne kriju – kaže Perišić.
Dodaje da Srpska svojom politikom sprečava politiku Zapada koju on sprovodi u BiH.
Perišić ističe da su odnosi s Mađarskom dio te strateške politike Republike Srpske.
– Budimpešta otvoreno stoji uz Srpsku unutar BiH. Zašto su odnosi Srpske i Mađarske tako dobri? Pa zato jer je i Mađarska napravila otklon od Zapada u mnogim segmentima svoje spoljne politike, pa čak i unutrašnje – ocjenjuje Perišić.
On kaže da Mađarska i Srpska razvijaju dobre odnose, ali da oni ne idu na štetu BiH, već joj to može donijeti samo korist.
