Veliki narodni miting pod sloganom “Srpska te zove” u četvrtak bi trebalo da se održi u najvećem gradu Republike Srpske.
Iako nije poznato ko je formalni organizator navedenog okupljanja zakazanog 18. aprila u 18 časova na banjalučkom Trgu Krajine, iz izjava najviših zvaničnika Srpske, funkcionera vladajuće političke partije, njenih koalicionih partnera i predstavnika NVO i udruženja koja su “pupčanom vrpcom” vezana za aktuelnu vlast, jasno je da je “veliki narodni miting”, zapravo, organizovan i podržan upravo od strane aktuelne vlasti u Republici Srpskoj.
Predsjednik Srpske Milorad Dodik tako je, između ostalog, prije dva dana prvo pozvao da 18. aprila u Narodnoj skupštini Republike Srpske bude usvojen izvještaj Međunarodne komisije za Srebrenicu, a nakon toga i na prisustvo “velikom mitingu srpskog naroda na Trgu Krajine u Banjaluci” sa kojeg će, prema njegovim riječima, biti poručeno da su Srbi posvećeni svojoj slobodi i odbrani svoje budućnosti.
– Sa ovog mitinga jasno ćemo poručiti da ne možemo da živimo sa muslimanima, odnosno Bošnjacima koji nas uporno kleveću i nameću nam odgovornost tamo gdje ne postoji – poručio je Dodik.
Lider SNSD rekao je i da Srbi “moraju da budu svjesni situacije u kojoj se nalazi srpski narod i Republika Srpska”, te da će miting koji je zakazan u četvrtak, kako je naveo, biti “veliki miting slobodarskog srpskog naroda koji će poručiti da su Srbi častan, pošten, istorijski narod”.
Zaboravljene akcije
Inače, vrijedi podsjetiti na to da su u proteklih nešto više od pola godine, takođe pod definicijom “spontanih narodnih okupljanja”, na međuentitetskoj liniji razgraničenja bili organizovani već pomalo zaboravljeni protesti pod nazivom “Granica postoji”, a gotovo u isto vrijeme po sportskim salama i dvoranama skupovi čiji je slogan bio “Branimo Srpsku”. Na navedenim “narodnim okupljanjima”, gotovo po pravilu, pojavljivali su se jedino funkcioneri, članovi i pristalice vladajuće koalicije u Republici Srpskoj.
Univerzitetski profesor i sociolog, Drago Vuković, za Srpskainfo kaže da ideja okupljanja naroda uvijek ima neke razloge, a oni su, prema njegovim riječima, nekad nacionalni, nekad državni, nekada politički.
– Ako je taj miting u Banjaluci zamišljen kao miting podrške Republici Srpskoj, imajući u vidu sve događaje koji se dešavaju i koji će se desiti, onda je normalno da se narod okuplja i da je motivisan da dođe na takvu vrstu mitinga – kaže Vuković.
Međutim, dodaje on, budući da je Srpska danas duboko podijeljeno društvo, onda se i navedeni skup organizuje u sjenci žestokih podjela između vlasti i opozicije.
– Ako se desi da na tom mitingu ne budu predstavnici opozicije, onda je to loš znak. U svakom slučaju, mislim da treba razumjeti reakciju građana. Mislim da se taj miting radi u dogovoru sa Srbijom i da je to zamišljeno kao neka vrsta opštenacionalnog sabora, kao odgovor na nevjerovatne pritiske i manipulacije koje se rade prema Srbima uopšte. Jedinstvo koje smo imali u prošlosti možda se može pokazati na tom skupu, ali nisam siguran da će se to desiti. Naprotiv, mogu se dogoditi još dublje podjele u smislu da li je to miting podrške Miloradu Dodiku ili Republici Srpskoj? To su otvorene teme koje su pogodne za politizaciju i manipulaciju – smatra Vuković.
Što se tiče političkih dometa takvih “narodnih okupljanja”, Vuković ocjenjuje da oni nisu veliki.
– U prošlosti su veliki mitinzi dovodili do ozbiljnih promjena. Ovo što je planirano da se u četvrtak dogodi u Banjaluci jeste jedna vrsta ispoljavanja narodne energije, ali to nije suštinsko okupljanje gdje, na primjer, 100.000 ljudi prepoznaje problem. Bilo bi bi dobro da većina ljudi u Srpskoj prepoznaje probleme u kojima se Republika Srpska nalazi, a poruka koja bi otišla sa tog mitinga, ukoliko on bude masovan i okupi 50 ili 100.000 ljudi, bila bi ozbiljna i natjerala bi mnoge da se zamisle. Ako do toga ne dođe, onda su poruke kontraproduktivne i to može da bude dodatni problem – zaključuje Vuković.
Formalnost i suština
S druge strane, komunikolog Mladen Bubonjić nema dilemu ko je organizator “velikog narodnom mitinga” koji će u četvrtak biti održan u Banjaluci, kao i oko toga šta je cilj takvih okupljanja.
– Kao i svaki put do sada to će formalno biti narodni miting, a suštinski je to miting vladajućih. Na takve skupove u bliskoj prošlosti dolazili su samo ljudi bliski režimu, odnosno oni koji su bili primorani da dođu, kao i oni koji suštinski vjeruju u politiku aktuelne vlasti. Tako će biti i ovog puta, kao i u nekim drugim sličnim akcijama, poput one “Granica postoji” – kaže Bubonjić za Srpskainfo.
Tvrdi da se takvi skupovi prvenstveno organizuju za “unutrašnju upotrebu”, odnosno za koheziju i mobilisanje domaće javnosti, prije svega ljudi bliskih vladajućoj stranci. On smatra da skup koji je planiran u četvrtak, kao i mnogi prethodni, neće na bilo koji način uticati na odluke stranog faktora u BiH.
– Međunarodna zajednica je svjesna položaja, pozicije i snage vladajućih u Republici Srpskoj i svjesni su da taj miting služi samo onome što sam već rekao, a to je unutrašnja kohezija i mobilisanje partijskog članstva. Procesi su pokrenuti i čisto sumnjam da će bilo kakav miting ili neka druga slična akcija pokolebati strance da odustanu od svojih nauma – kaže Bubonjić.
