Pod svodovima Cetinjskog manastira, bez prisustva vjernog naroda, u nedelju 5. septembra, biće održana ceremonija ustoličinja 41. mitropolita Joanikija, u prisustvu patrijarha srpskog Porfirija, sveštenstva i predstavnika više sestrinskih crkava.
Veče uoči ustoličenja, u Hramu Hristovog vaskršenja u Podgorici biće organizovan doček patrijarha srpskog Porfirija, kome će to biti prva posjeta Crnoj Gori od izbora za prvog među jednakim arhijerejima SPC.
Ovaj isključivo crkveni događaj, od same najave ustoličenja mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru, podigao je tenzije i produbio ionako duboke podjele po svim osnovama u Crnoj Gori, koje su na javnoj sceni izražene posebno od izbornog poraza Demokratske paritje socijalista Mila Ðukanovića na prošlogodišnjim parlamentarnim izborima.
Te političke, vjerske, nacionalne i druge podjele su svečani i isključivo vjerski događaj ustoličenja mitropolita prebacile na politički teren, zahtjevom svih opozicionih političkih partija, predvođenih Ðukanovićevim DPS-om i tzv. Patriotskim komitskim savezom, da taj čin bude izmješten iz Cetinjskog manastira, inače, vijekovnog sedišta Mitropolije crnogorsko-primorske SPC.
U cilju smirivanja situacije Mitropolija-crnogorsko primorska odustala je od planiranog svenarodnog sabora na Cetinju i povukla pozivnice upuceno političarima da prisustvuju tom događaju.
Joanikije u više navrata i danas apelovao na sve građane Crne Gore na očuvanje mira i bratske sloge.
Posebno je naznačio da je ustoličenje isključivo vjerski čin, kojem, kako je istakao, ne treba pridavati nikakve političke oznake.
Crnogorski premijer zdravko Krivokapić ranije je nakon razgovora sa ambasadorima zemalja EU saopštio da je odustao da ide na Cetinje, a predsjednik Milo Ðukanovic najavu odlaska na protest protivnika ustolicenja, nije javno povukao, ali poznavaoci prilika navode da on sigurno neće ići na Cetinje.
A tu odluku, ocjene su, treba posmatrati u kontekstu njegovog razgovara sa šeficom Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori ambasadorkom Oanom Kristinom Popa nakon čega je uslijedio poziv iz njegovog kabineta na “ razumijevanje osjetljivosti društvenog konteksta i mogućih posljedica po mir i stabilnost zemlje i njenu evropsku perspektivu“.
Međutim, bez obzira na brojne pozive na mir, smirivanje strasti i odgovornost prema bezbjednosnj situacij Veće za bezbjednost i odbranu Crne Gore je danas odlučilo da bude u stalnom zasjedanju, do okončanja onih najavljenih i prijavljenih i onih neprijavljenih događaja.
Naime ministar policije Sergej Sekulović izjavio je ovih dana da procjena bezbjednosti generalno nije povoljna, kao i da se „operativnim radom došlo do saznanja da postoje ekstremi sa obe strane i da planiraju radikalizaciju“ događaja u nedelju na Cetinju.
Ineče Mitropolija je pozvala vjerni narod i građane da se sutra u 18 sati okupe ispred Hrama Hristovog vaskrsenja radi dočeka patrijarha Porfirija, što je mitropolit Joanikije nazvao velikim događajem i poručio da je njegov dolazak blagoslov za Crnu Goru.
Po dolasku patrijarha planirana je večernja služba, a nakon toga njegovo i obraćanje patrijarha mitropolita Joanikija, a zatim će biti organizovan kulturno-umetnički program.
Oko podgoričkog Hrama, prema pisanju medija, u toku su završne pripreme za doček patrijarha, sa desne strane ulaza u Hram postavljen je veliki portret Svetog Save, a sa lijeve strane potret Sv. Petra Cetinjskog.
U nedjelju će u Cetinjskom manastiru u 8.00 početi Sveta arhijerejska liturgija sa činom ustoličenja, koju će služiti patrijarh srpski Porfirije sa arhijerijerima naše i ostalih pomesnih crkava. Oba događaja biće direktno prenošena na Javnom servisu RTCG.
Činu ustoličenja kako je najavljeno prisustvoavće samo episkopi s gostima, dio sveštenstva Mitropolije i po nekoliko predstavnika crkvenih opština.
Očekuju se predstavnici Jerusalimske patrijaršije, iz Ruske pravoslavne crkve, Ukrajinske pravoslavne crkve, Ruske zagranične crkve, Poljske pravoslavne crkve, Bugarske pravoslavne crkve, Pravoslavne crkve čeških i slovačkih zemalja i Albanske pravoslavne crkve i drugi.
Inače, mitroplit Joanikije će na tronu Svetog Petra Cetinjskog naslijediti mitropolita Amfilohija koji je preminuo oktobra prošle godine.
Njegovo sjedište je u Cetinjskom manastiru, jednom od najznačajnijih manastira SPC, koji je posvećen rođenju Presvete Bogorodice.
Manastir je podignut 1484. godine, kao novi katedralni manastir Zetske mitropolije, ali je 1692. stradao od Mlečana pri dolasku Sulejman paše, nakon čega je u vrijeme mitropolita skenderijsko primorskog Danila Petrovića podignut novi manastirski kompleks.
Prvi manastir na Cetinju sazidao je 1484. godine Ivan Crnojević vladar i tada je postao sjedište Zetske mitropolije.
U manastiru se čuvaju: ruka Svetog Jovana Krstitelja, mošti Svetog Petra Cetinjskog, čestica Časnog krsta Gospodnjeg, epitrahelj Svetog Save, kruna srpskog kralja Stefana Dečanskog iz dinastije Nemanjića iz 14. vijeka koja je bila i kruna crnogorskog kralja Nikole I Petrovića…
Mitropolija je osnovana 1219. kao Zetska eparhija, a osnivač je bio Sveti Sava.
Riječ je o jednoj od najstarijih eparhija SPC.
