DA LI STE ZNALI ZA SPOMENIK PRIJATELJSTVU SRBA, RUSA I UKRAJINACA? Na njemu je ispisana JAKA PORUKA

U jednom malom mestu na istoku Ukrajine, koje se od 2014. godine nalazi u sastavu samoproglašene Luganske narodne republike, postoji simbol koji podseća na bliskost srpskog, ruskog i ukrajinskog naroda. U svetlu aktuelnih dešavanja, nije loše podsetiti na istorijske veze.

Slavjanoserbsk danas ima oko 9.000 stanovnika, a u njegovom centru nalazi se spomenik sa sa figurama Zaporškog kozaka koji simobilizuje Ukrajinu, Srbina i Rusa uz natpis na sva tri jezika: „Nema svetlijih veza od bratstva“. Na vrhu je ispisan broj 1753 što predstavlja godinu kada su se Srbi organizovano doselili na te prostore.

Dekretom Senata Carevine Rusije od 29. maja 1753. godine daje se pravo na slobodno naseljavanje Srbima i drugim balkanskim narodima pravoslavne veroispovesti u nameri da osiguraju zaštitu granice od Tatara i Turaka, a tamo su ih dočekali ukrajinski Kozaci i Rusi.

Tako su nastale Nova Serbija i Slavjanoserbija, kao graničarska područja, i postojale su nešto više od decenije. Manifestom carice Katarine 1762. godine i Ukazom ruske vlade 1764. godine ukinute su i uključene u sastav novih gubernija.

Zaporoški kozaci Legendarni Taras Buljba

Asocijacija na Zaporoške kozake kod nas je obično Taras Buljba, lik iz istorijskog romana Nikolaja Gogolja. Nije moguće povezati radnju romana sa konkretnim istorijskim događajima. Glavni junak Taras Buljba, stari kozak, sa svojim sinovima Andrijom i Ostapom, polazi u borbu protiv poljskog plemstva, a u odbranu pravoslavlja… Ko nije čitao, preporuka. Snimljeni su i filmovi o Tarasu Buljbi, poput, ruskog iz 2009. u režiji Vladimira Bortka sa Bogdanom Stupkom u naslovnoj ulozi, ili američki iz 1962. godine u režiji Džej Li Tomsona u kojem je glavnu ulogu tumačio slavni Jul Briner.

U bogatom opštinskom muzeju čuvaju se uspomene o doseljenim Srbima, vojničke karte i dokumenta, ali i kopija slike Paje Jovanovića „Seoba Srba“.

Stepa Čehov pisao tom gradu

Slavni ruski pisac Anton Čehov je pisao o gradu u svom delu „Stepa“. A Mihail Ljermontov mu je posvetio pažnju u svom „Junaku našeg doba“ – poglavlju „Fatalistu“.

Major Lazar Sabov je 1761. godine sagradio u mestu pravoslavnu drvenu crkvu posvecenu Svetom arhidakonu Stefanu. Hram je osveštan 1762. godine.

Kurir.rs