„Nemojte da mislite nećete Bosnu i Hercegovinu odvesti u pakao a muslimanski narod možda u nestanak! Jer muslimanski narod ne može da se odbrani ako bude rata ovdje!“
Radovan Karadžić, 14.10.1990.
Zbog suverene Bosne ja bih žrtvovao mir a zbog mira u Bosni ne bih žrtvovao suverenu Bosnu“.
Alija Izetbegović 21.12.1991.
Jugoslavija, vojna i politička sila, uokvirena jednoumljem komunističke ideologije po mjerama crvenih partijaša i najvećeg među njima – Broza Tita – ispuštala je poslednje izdahe, grčevito se trzajući poslednjim atomom snage. Bolest secesionizma na teritoriji Jugoslavije uveliko je poprilimila epidemiološke rzmjere. Urušavala se, kao kula od karata, nekadašnja sila pred kojom su uzmicali i svjetski moćnici. Zatirala se lažna ideologija bratstva i jedinstva projavljujući bratoubistvo i mržnju širokih razmjera. Kao na traci, projavljivali su se novi nacionalni i državni lideri, novoformiranih država, odlomljenih od nekadašnjeg tvrdog bedema titoizma. Komunistički sinovi, jedan za drugim, bez imalo jugonostalgije, apatično, zasjedali su na nove pouzicije nacionalnih lidera novoformrianih država. Tuđman, Milošević, Kučan, Bulatović, Gligorov, Izetbegović, bili su vijesnici vremena smrti i razaranja!
Sve je uveliko mirisalo na barut. Zveket oružja bio je sve glasniji. Zaudarao je opor zadah smrti. Pradskozorje rata. Spuštao se neki tamni oblak nad svim narodima i narodnostima koji je prijetio da nemilosrdnim gromovima zatre svaki pedalj dotadašnjeg bratsva i jedinstva.
U krvavi sukob prvi su zakoračili Slovenci, 27.06.1991.godine. Nisu mnogo ostali u raljama rata, tek nekih deset dana im je trebalo da se otmu iz čeljusti krvave Jugoslavije i proglase autonomiju. Nažalost, u Hrvatskoj i Bosni, mudrosti nije bilo. Započeo je, najprije 1991. Godine u Hrvatskoj a onda i 1992. godine, u Bosni i Hercegovini, nemilosrdni, krvavi, užasni sukob velikih razmjera.
Srpski narod, još uvijek izmučen gorkim iskustvima iz prošlosti, ponovo se našao u vrtlogu uzavrelih ratnih strasti. Poučeni, skupim, istorijskim lekcijama ovaj put su odlučno krenuli u borbu, očuvanje ali i stvaranje svog prostora.
Poslanuici tadašnjeg kluba Srpske demokratske stranke i Kluba Srpskog pokreta obnove u Skupštini Bosne i Hercegovine, kao legitimni predstavnici srpskog naroda u Bosni i Hercegovini, na osnovu ustavnom zagarantovanog prava na autonomiju i otcjepljenje, sudbonosnog 24.10. 1991. godine, donose Odluku o osnivanju Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini.
Sudbonosno referendumsko pitanje, koje su predstavnici srpskog naroda bojkotovali, – Jeste li za suverenu i nezavisnu Bosnu i Hercegovinu, državu ravnopravnih građana, naroda BiH – Muslimana, Srba, Hrvata i pripadnika drugih naroda koji u njoj žive?“ odvelo je Bosnu i Hercegovinu u krvavi višegodišnji ratni sukob. Referendum je održan 29.02. i 01.03. 1992. godine, uz izlaznost od 63,6% od kojih se 99,7% (mahom muslimana i hrvata) izjasnilo za nezavisnu BiH van granica Jugoslavije u koju su se zaklinjali još onomad.
Drugi dan referenduma a prvi u mjesecu martu 1992. godine, koji se u dane ove u 51% Bosne i Hercegovine obilježava kao dan državnosti, obilježio je ponovo, sarajevski atentat. Sarajevski kriminalac i čaršijski šaner, tada već pripadnik tzv Zelenih beretki, Alijin bojovnik, Ramiz Delalić, ispred stare sarajevske Crkve ubija srpskog svata Nikolu Gardovića. Ubistvo golorukog srpskog domaćina na svadbi sina, bio je pucanj u slobodu i ubistvo mira! Isti dan tačnije, jezivu Sarajevsku noć, Srbi podižu blokade u Sarajevu, dok muslimanske paravojne formacije kontrolišu centar grada. Zvanično, počeo je krvavi rat u Bosni i Hercegovini!
Poučeni teškim istorijskim lekcijama, Srpski narod odučno je stao na braniku otadžbine.
Dana, 09.01.1992. godine Skupština Srpskog naroda u Bosni i Hercegovini proglasila je „Republiku Srpsku Bosnu i Hercegovinu“ da bi iste godine 28.02. bio donešen Ustav Republike Srpske Bosne i Hercegovine u kojem je definisano da teritorija novonastale republike obuhvata srpske autonomne oblasti i druge srpske etničke entitete u okvirima Savezne republike Bosne i Hercegovine. Na praznik svetog Vasilija sotroškog i Tvrdoškog čudotvorca, 12. maja 1992. Godine, pored ostalog, osnovana je i Vojska republike Srpske za čijeg komandanta je imenovan, nekadašnji oficir jugoslovenske narodne garde, Ratko Mladić. Konačno, 12. avgusta 1992. godine Skuptšina odlučuje da novonastala država nosi naziv Srpska Republika, da bi, zvanično, krajem septembra dobila današnji naziv Republika Srpska.
Republika Srpska kraj rata dočekuje sa velikim brojem izbjeglih i protjeranih. U ljeto 1995 godine više od stotinu hiljada Srba iz Republike Srpske Krajine i devet okupiranih opština Bosanske Krajine, trajno se nastanilo na teritoriji Republike Srpske.
Omeđena Srbijom, Crnom Gorom i Hrvatskom, u okvirima Bosne i Hercegovine danas, Republika Srpska, na teritoriji nešto većoj od 25 hiljada kilometara kvadratnih i sa nepunih dva miliona stanovnika, u većoj mjeri, iako u okvirima BiH, čini autonoman entitet srpskog naroda. Danas, iako često osporavana, Republika Srpska predstavlja funkcional(niji) dio Bosne i Hercegovine u okvirima 49% zagarantovane teritorije Dejtonskim mirovnim sporazumom.
Zvanična politika aktuelnog rukovodstva Srpske ogleda se o njenom institucionalnom jačanju ali i u otvorenom zagovaranju samoodcjepljenja i odvajanju od Bosne i Hercegovine.
Jugoslovenski secesionizam po srpsko društvo imao je ogromne posledice. Pitanje svih pitanja koje se samo do sebe nameće jeste da li bi i kako proces autonomije Srpske prošao i da li bi se ponovio scenario devedesetih godina kada su, u tom slučaju, Srbi bili za opstanak i očuvanje teritorije dok su Bošnjaci zdušno podržavali, zajedno sa Hrvatima, secesiju i samostalnost. Danas, imamo drugačiju sliku. Srbi, zajedno sa Hrvatima (koji kroz treći entitet žele svoj dio kolača) podržavaju politiku „raspakivanja Bosne i Hercegovine“.
Bez obzira na sve, Republika Srpska je neosporiva kategroija i ona je društveno politički fakat. Nije nastala ni na kakvom zločinu i genocidu, kako pokušavaju, manipulativnom politikom, Bošnjački lideri da plasiraju u javnost. Republika Srpska je utemeljena prije krvavih sukoba otuda i čuveni slogan – stvorena u miru odbranjena u ratu.
Analizirajmo, iz samog uvoda, dva citata tadašnjih lidera Srpskog i Bošnjačkog naroda, Kradžića i Izetbegovića starijeg, bez mnogo mudrosti, ukoliko želimo biti iskreni, vidjećemo doći ćemo do zaključka ko se iskreno zalagao za mirno rješenje a ko se „velikim Bogom kleo…“ po slovu islamske deklaracije zalagao za destrukciju i na koncu ratni sukob.
Republika Srpska nije inat, kako to neki kažu, nije ni prkos ni isključivost, nije, niti treba biti povod za razdor, mržnju i bilo šta drugo destruktivno i loše. Haprotiv, ona je temelj i istina na kojem smo opstali i na čemu ćemo ostati. Koliko god neki željeli da nema ni nas ni nje, Republika Srpska je institucionalno funkcionalna i socio-ekonomski progresivna i kao takva nam garantuje budućnost i odbija sve strijele zla uperene protiv nje i nas. Trebamo je ponosno čuvati ali je nipošto zatvarati i ograničavati na ovo ili ono, niti naša ljubav prema njoj treba biti mržnja prema drugima.
Dovoljno je prostrana da svi u njoj normalno živimo, radimo, stvaramo i ispovjedamo slobodu. Treba da budemo dovoljno dobri da dozvolimo i drugima, koji je možda i mrze, da je upoznaju i vide da nije ono što misle da jeste. Što više na nju nasrću više je volimo!
Moja ljubav prema Tebi ne znači mržnju prema drugima, jer si ti ponosna i vječna!
